🌟Từ ngày 1/7/2025, khi Nghị quyết của Quốc hội chính thức có hiệu lực, Hải Dương và Hải Phòng đã hòa mình thành một thể thống nhất – thành phố Hải Phòng (mới). Không chỉ là sự sáp nhập về hành chính, đây còn là sự giao thoa của hai vùng đất vốn có truyền thống hiếu học, cần cù và giàu bản sắc. Trong dòng chảy chuyển mình của đất nước, giáo dục địa phương nơi đây đang chứng kiến một bước ngoặt quan trọng – vừa gìn giữ giá trị truyền thống, vừa mở đường cho những phương thức học tập hiện đại.

Đi dọc vùng đất Giang Hải – tên gọi thân thương mà nhiều người dùng để nói về phần trung tâm hợp nhất giữa Hải Dương và Hải Phòng – người ta cảm nhận rõ nét nhịp sống mới: những cánh đồng ven sông Cửu An giờ đây không chỉ xanh màu lúa mà còn rộn ràng tiếng nói học sinh trong các buổi học trải nghiệm ngoài trời. Trường THPT Khúc Thừa Dụ, ngôi trường nằm ở khu vực Vĩnh Lại, từng thuộc huyện Ninh Giang cũ, nay trở thành một điểm sáng trong việc đổi mới cách dạy và học “Giáo dục địa phương”. Ở đây, học sinh không chỉ học để biết – mà học để yêu, để hiểu và để hành động vì quê hương.

Cô giáo Hà Thị Luyền, người đã hơn hai mươi năm gắn bó với nghề, chia sẻ rằng: “Sau sáp nhập, chương trình giáo dục địa phương cũng thay đổi. Học sinh không chỉ học về đặc điểm tự nhiên của Hải Dương hay Hải Phòng riêng rẽ, mà được khám phá sự giao hòa – từ những con sông nối đôi bờ, đến những di sản chung như Côn Sơn – Kiếp Bạc và Tràng Kênh. Mỗi bài học giờ đây là một chuyến du hành nhỏ, nơi các em được làm ‘công dân của một thành phố mới’.”

Thật vậy, bài học về địa phương giờ đây đã vượt ra khỏi khuôn khổ những trang sách. Ở mục “Khám phá” của website Giang Hải Chí, học sinh có thể tra cứu bản đồ số địa phương, xem các video trải nghiệm thực tế tại các khu di tích, làng nghề hay vườn sinh thái. Chỉ cần một cú nhấp chuột, các em đã có thể “tham quan” cả vùng đất rộng lớn – từ biển Đồ Sơn tới bãi phù sa bên sông Thái Bình. Những kiến thức tưởng chừng khô khan bỗng trở nên sống động qua công nghệ tương tác, hình ảnh 360 độ và các đoạn phim học sinh tự biên tự diễn.

Bên cạnh đó, sự phát triển kinh tế – xã hội của thành phố mới cũng mở ra nhiều hướng tiếp cận mới cho giáo dục. Các dự án “Học nghề từ làng” giúp học sinh tìm hiểu quy trình sản xuất truyền thống như bánh gai Ninh Giang, gốm Chu Đậu, hay khai thác tiềm năng du lịch sinh thái tại đảo Cát Bà. Ở vùng nông nghiệp, học sinh được tiếp cận mô hình “nông nghiệp thông minh” – nơi cảm biến, máy bay không người lái và ứng dụng AI được đưa vào trồng trọt. Những giờ học không còn bó hẹp trong lớp học, mà hòa vào nhịp sống lao động, sáng tạo của cộng đồng.

Một điểm nhấn khác là tinh thần công dân số – điều mà Giang Hải Chí luôn hướng tới. Trang web không chỉ là nơi lưu trữ kiến thức mà còn là “không gian số mở”, nơi học sinh tự đăng tải bài viết, ảnh, video và dự án nghiên cứu nhỏ của mình. Các em học cách kiểm chứng nguồn tin, sử dụng công cụ số một cách an toàn và sáng tạo – đúng tinh thần của thế hệ học sinh trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo. Mỗi bài đăng là một “mầm non tri thức”, góp phần tạo nên bản đồ học tập sống động về vùng đất Giang Hải.

Từ câu chuyện hợp nhất hành chính, Giang Hải Chí đang kể lại một hành trình khác – hành trình của tri thức và bản sắc. Bởi trong thời đại số, điều quan trọng không chỉ là biết quê hương ở đâu trên bản đồ, mà là hiểu quê hương đang chuyển mình như thế nào, và mình có thể góp phần ra sao trong hành trình đó. Đó cũng chính là mục tiêu sâu xa nhất của “Giáo dục địa phương” – không chỉ để nhớ, mà để sống cùng và phát triển cùng quê hương.